WAT ‘WOKE’ ÉCHT BETEKENT (EN HOE HET MISBRUIKT WORDT)

Beeld: Rueben Millenaar

Analyse

MENSENRECHTEN

WAT ‘WOKE’ ÉCHT BETEKENT
(EN HOE HET MISBRUIKT WORDT)

Het is misschien wel de meest misbruikte term van het moment: ‘woke’. Bijna honderd jaar geleden bedacht door Afro-Amerikanen om elkaar te waarschuwen voor racistisch geweld. Nu vooral gebruikt door conservatieve stemmen die zich verzetten tegen de emancipatie van allerlei sociale groepen.

Door 

 13 september 2022

Discriminatie Emancipatie Racisme SDG10 Sociaal onrecht Woke Wokeness

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Over ‘woke’ heeft iedereen wel een mening, lijkt het. De ‘woke-terreur’ zou Nederland teisteren, aldus schrijver Özcan Akyol in een van de vele columns over ‘woke’. Vooral de academische wereld zou in gevaar zijn. Henk Kummeling, rector magnificus van de Universiteit Utrecht, vindt de ‘doorgeslagen wokecultuur’ ‘heel erg bedreigend voor de universiteit en de academische ontwikkeling’. ‘Daar moet alles gezegd en gedaan kunnen worden wat ieder intelligent mens kan bedenken.’ Ook Tweede Kamerlid Nicki Pouw-Verweij (JA21) is bang voor ‘woke’. Zij stelde een onderzoek naar zelfcensuur in het hoger onderwijs voor.

“

OVER WAT 'WOKE' NOU PRECIES BETEKENT, LIJKT NIEMAND HET EENS

Tweet dit

Meningen over ‘woke’ zijn er dus genoeg, maar over wat het nou precies betekent, lijkt niemand het eens te kunnen worden. ‘U weet toch wel wat woke is?’ vroeg Nieuwsuur-presentator Jeroen Wollaars aan SP-voorvrouw Lilian Marijnissen. ‘Legt u het uit.’ ‘Nee, legt ú het uit.’ Er kwam geen uitleg. Terwijl ‘woke’ beslist geen nieuwe term is. Zwarte Amerikanen gebruikten de term bijna een eeuw geleden al om te waarschuwen voor racistisch geweld. Hoe veranderde een oproep tot solidariteit in een beladen woord, dat door sommigen als hondenfluitje wordt gebruikt voor mensen die emancipatie willen tegenhouden?

‘Wokeness’ bestaat al bijna een eeuw

In 1962 schreef de Afro-Amerikaanse schrijver William Melvin Kelley ‘If You’re Woke You Dig It’, in The New York Times. Daarin nam hij (witte) beatnikschrijvers1 op de hak, die deden alsof ze woorden uit de Afro-Amerikaanse straattaal, zoals ‘cool’ en ‘chick’, zelf hadden uitgevonden. In diezelfde jaren zestig gebruikten Afro-Amerikanen het woordje ‘woke’ ook om elkaar te waarschuwen voor het racistische geweld van witte mensen.

“

ERYKAH BADU INTRODUCEERDE 'STAY WOKE' BIJ EEN NIEUWE GENERATIE

Tweet dit

Maar we kunnen nog verder terug. In de jaren dertig zingt de zwarte Amerikaanse blueszanger Huddie ‘Lead Belly’ Ledbetter het protestlied ‘Scottsboro Boys’, over een groep onschuldige zwarte tieners die op reis in Alabama er door twee witte vrouwen van worden beschuldigd hen te hebben verkracht. In een interview in de jaren veertig vertelt Ledbetter hoe zijn liedje uit 1938 een oproep was aan zwarte mensen om waakzaam te blijven – to stay woke – op racistisch gedrag en geweld van witte mensen.

In 2008 werd ‘stay woke’ bij een nieuwe generatie geïntroduceerd door zangeres Erykah Badu – dezelfde generatie waar in 2013 de Black Lives Matter protestbeweging uit wordt geboren. In ‘Master Teacher’ (op Badu’s album New Amerykah) is ‘I stay woke’ het hypnotische refrein van een nummer over de zoektocht naar een wereld waarin zwarte mensen niet door racisme worden gedefinieerd. ‘Stay woke’ betekent voor Badu op je hoede zijn, maar ook blijven dromen.

 

Is ‘woke’ de nieuwe ‘politieke correctheid’?

In het gesprek over ‘woke’ wordt de Britse schrijver George Orwell vaak aangehaald. Niet alleen vindt hij in 1984 de taal Newspeak uit, die de idealen van de totalitaire staat moet waarborgen, ook waarschuwt hij in zijn klassieke essay ‘politiek en de Engelse taal’ (1946) voor ‘sjoemelarijen en perversiteiten’ met de taal, die tot doel hebben ‘leugens als waarheid te verkopen’. ‘Woke’ mensen zouden volgens veel tegenstanders vooral bezig zijn anderen de les te lezen welke taal zij wel of niet zouden moeten gebruiken. Maar de strijd over het woord ‘woke’ gaat over meer dan taal of begripsverminking. Het lijkt inmiddels een politiek codewoord om discussie over institutioneel onrecht in Nederland de kop in te drukken.
 

Rechtse en veelal witte politici, journalisten en academici nemen sinds een paar jaar het woord over uit zwarte en linkse kringen en herdefiniëren het om progressieve bewegingen neer te zetten als extremistisch en gevaarlijk. De jonge politieke wetenschapper Yasha Mounk waarschuwt in 2018 bijvoorbeeld voor de gevaren van ‘woke culture’. Iets soortgelijks gebeurde eerder al met het woord ‘politiek correct’: een term uit communistische kringen in de jaren dertig, waarmee progressieve mensen in de jaren zeventig de draak staken met te dogmatische stellingnames in eigen kring. ‘Dat is niet politiek correct, kameraad’, grapten linkse studenten tegen elkaar als iemand een foute grap maakte.

Maar in 1987 opent filosoof Allan Bloom in een boek de aanval op wat hij ziet als de opmars van politieke correctheid aan de universiteit. Linkse docenten zouden jonge geesten vergiftigen met hun relativistische kijk op het leven, in plaats van studenten te leren wat goed en kwaad is. Journalist Richard Bernstein ontketent in 1990 een heftig debat in The New York Times als hij zijn zorgen uit over de ‘groeiende hegemonie van de politiek correcten’ op de universiteit, waar volgens hem opstellen over literaire klassiekers zijn vervangen voor werkstukken over discriminatie en burgerrechten. Die kritiek lijkt op het verwijt dat ‘woke’ studenten nu krijgen van mensen als rector magnificus Kummeling.

“

DOCENTEN DIE WAARSCHUWEN VOOR WOKE STUDENTEN POSITIONEREN ZICHZELF IN EEN SLACHTOFFERROL

Tweet dit

In Nederland grijpen rechtse politici en journalisten eind jaren negentig het idee van politieke correctheid aan om te pleiten voor een hardere aanpak van immigratie en immigranten. Elsevier-hoofdredacteur HJ Schoo schetst in 1995 een beeld van een linkse elite die de nagedachtenis van de Tweede Wereldoorlog misbruikt om immigranten te verwelkomen en pamperen. Schoo, de baas van het grootste rechtse weekblad van Nederland, klaagt dat hij zich door de ‘hoeders van het politiek correcte denken’ beknot voelt in wat hij mag zeggen. Journalist en socioloog Herman Vuijsje schrijft in 1997 in zijn boek Correct dat er in Nederland een ‘politiek correct taboe’ heerst op het bespreekbaar maken van problemen met minderheden, die ‘veel te lang met de fluwelen handschoen’ zijn aangepakt. En VVD-politicus Frits Bolkestein begroet de nieuwe en strenge Vreemdelingenwet in 2000 met de constatering dat ‘de prijs van tien jaar politieke correctheid over dit onderwerp hoog is geweest’.

bron: www.oneworld.nl * lees rechts verder > Wil het echte slachtoffer opstaan?

What’s So Good About WOKE?

(Spiral Dynamics Green Stage)  28 aug 2020 1.084 weergaven • 28 aug 2020 By Jeff Salzman Every stage of human development is experienced by its subjects as an awakening into a new world. Traditional religious believers (amber/blue meme) “wake up” to the reality of a transcendent God or Nirvana. Modern rationalists (orange meme) create “the Enlightenment,” a world freed from the bondage of ignorance and superstition. Postmodern (green meme) progressives “get woke” to how the historic karmas of oppression continue to manifest, including in our own hearts and minds. People at each of these stages tend to hate and fear those who have not awakened into their world, and each has their orthodoxy, thought police and cancellation of heretics. This provides the fuel for today’s culture war (and the endless wars of history). I receive a lot of questions about what integral thinking can reveal about woke culture, and the challenge it brings to the established modern and traditional views. In this episode, I respond to a message I received from a listener who sums up his argument with a sincere question: “What’s so good about WOKE?” ---------- Ik begrijp hier niet alles van maar heel interessant

Statistieken

moment..

*

Favoriete Clubs

Welkom bij Clubs!

Kijk gerust verder op deze club en doe mee.


Of maak zelf een Clubs account aan: